THIẾU MÁU DO THIẾU SẮT – MỐI NGUY HÀNG ĐẦU MẸ BẦU CẦN LƯU Ý
Trong suốt thai kỳ, nhu cầu sắt của mẹ bầu tăng lên rất nhiều để phục vụ cho quá trình hình thành và phát triển của em bé. Tuy nhiên, thiếu máu do thiếu sắt lại là tình trạng phổ biến, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của cả mẹ và con. Hiểu rõ nguyên nhân và cách phòng ngừa thiếu máu do thiếu sắt chính là bước đầu tiên giúp mẹ có một thai kỳ an toàn và trọn vẹn hơn.
Vì sao mẹ bầu dễ bị thiếu máu do thiếu sắt?
- Nhu cầu sắt tăng cao: Trong thai kỳ, thể tích máu của mẹ tăng lên khoảng 30–50% để cung cấp oxy và dưỡng.
- Chế độ ăn chưa cân đối: Ăn ít thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, cá, rau xanh hoặc hấp thu sắt kém do thiếu các yếu tố hỗ trợ.
- Thiếu các vi chất cần thiết: Vitamin C, acid folic, vitamin B12 đều đóng vai trò quan trọng trong hấp thu và tạo hồng cầu.
- Tổn thất sắt trước đó: Mẹ+ có thể bị thiếu sắt do kinh nguyệt kéo dài, hoặc sinh nhiều lần trước đó mà chưa được bổ sung đủ.
Nguy hiểm khi mẹ bầu thiếu máu do thiếu sắt
- Với mẹ bầu: Mệt mỏi kéo dài, hoa mắt chóng mặt, suy giảm miễn dịch dễ bị nhiễm khuẩn, tăng nguy cơ băng huyết sau sinh gây nguy hiểm tính mạng.
- Với thai nhi: Nguy cơ suy dinh dưỡng bào thai, sinh non, cân nặng khi sinh thấp, và chậm phát triển+ trí tuệ do thiếu oxy.
- Hậu quả lâu dài: Trẻ sinh ra có thể gặp khó khăn trong học tập, giảm khả năng tập trung, thậm chí ảnh hưởng đến phát triển nhận thức do thiếu oxy não từ trong bụng mẹ.
Dấu hiệu nhận biết thiếu máu do thiếu sắt
- Da xanh xao, niêm mạc (môi, mắt) nhợt nhạt.
- Mệt mỏi thường xuyên, khó thở khi gắng sức, tim đập nhanh.
- Tóc rụng nhiều, móng tay yếu, dễ gãy.
- Giảm khả năng tập trung, thường xuyên đau đầu.
Mẹ bầu nên ăn gì để phòng ngừa thiếu máu?
- Thực phẩm giàu sắt dễ hấp thu:
- Thịt đỏ (bò, heo, cừu), gan động vật – chứa sắt heme được cơ thể hấp thu nhanh và hiệu quả nhất.
- Cá biển, hải sản: tôm, cua, hàu rất giàu sắt và các khoáng chất thiết yếu khác.
- Rau xanh đậm: rau bina, cải xoăn, bông cải xanh giàu sắt và acid folic.
- Ngũ cốc nguyên cám, các loại đậu: cung cấp sắt thực vật và nhiều chất xơ tốt cho tiêu hóa.
Bổ sung sắt đúng cách cho mẹ bầu
- Ngoài chế độ ăn, đa số mẹ cần bổ sung viên sắt theo hướng dẫn của bác sĩ để đáp ứng đủ nhu cầu.
- WHO khuyến nghị mẹ bầu nên bổ sung khoảng 27–30mg sắt mỗi ngày trong thai kỳ.
- Nên chọn viên uống kết hợp sắt với acid folic, vitamin B12 và vitamin C để tăng hiệu quả hấp thu và phòng ngừa thiếu máu toàn diện.
- Ví dụ điển hình: Viên uống Extra Nurture Folic Acid, DHA, Iron của Hotchland Nutrition chứa 10mg sắt fumarat kết hợp acid folic, DHA cùng nhiều vitamin – hỗ trợ bổ sung sắt hiệu quả, nuôi dưỡng bé phát triển toàn diện.
Thiếu máu do thiếu sắt là “kẻ thù thầm lặng” gây ra nhiều nguy cơ cho mẹ và thai nhi nếu không được kiểm soát đúng cách. Việc duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối giàu sắt, cùng bổ sung viên sắt theo chỉ dẫn là chìa khóa giúp mẹ khỏe mạnh, em bé thông minh và thai kỳ an toàn.