Lá Vông Tắm Cho Bé Có Tốt Không? Cách Dùng & Lưu Ý
Sử dụng lá vông tắm cho bé là một mẹo dân gian được truyền lại từ thời ông bà rất được nhiều cha mẹ tin dùng. Phương pháp này có tác dụng hỗ trợ các vấn đề về da ở trẻ như giảm rôm sảy, mẩn ngứa và làm dịu làn da nhạy cảm của các con.
Với đặc tính kháng khuẩn, chống viêm nhẹ và làm mát da, việc tắm cho bé bằng nước lá vông là một sự lựa chọn tự nhiên, an toàn có thể thay thế cho các loại sữa tắm công nghiệp hiện nay.
Tuy nhiên, không phải cha mẹ nào cũng biết cách tắm lá vông cho bé khi nào, cách nấu nước lá vông đúng hay các lưu ý quan trọng chứ không phải cứ nấu lên rồi tắm là được.
Lá vông là gì?
Lá vông hay còn gọi là lá vông nem, một loại cây thân gỗ thuộc họ Đậu (Fabaceae), được phân bố rộng rãi tại các quốc gia nhiệt đới như Việt Nam, Thái Lan, Lào, Campuchia, Ấn Độ và Trung Quốc. Nó còn có các tên gọi khác tùy theo vùng miền như hải đồng bì, thích đồng bì hay đơn giản chỉ là “cây lá vông“.
Cây lá vông
Ở Việt Nam, cây lá vông được ứng dụng với nhiều mục đích khác nhau như trồng làm hàng rào, lấy bóng mát và đặc biệt nhất là ứng dụng trong các bài thuốc dân gian, được ông bà ta sử dụng từ cách đây rất lâu.
Để nhận diện, các mẹ có thể chú ý đến các đặc điểm sau đây:
- Cây lá vông là loại thân gỗ, cao khoảng 5-10 mét có khi đến 20 mét.
- Thân cây nhẵn, màu xám nhạt đến nâu, có gai ngắn hình nón.
- Lá cây mọc sole, là lá kép với 3 lá chét theo hình tam giác.
- Mép là nguyên, mặt trên sẫm bóng, mặt dưới nhạt hơn.
- Lá chét ở giữa thường lớn hơn hai lá bên.
- Hoa của cây lá vông mọc thành chùm dày, màu đỏ tươi, thường mọc ở kẽ lá và đầu cành và thường nở trước khi cây ra lá.
- Quả hình quả đậu, màu đenm thắt lại ở gốc và giữa các hạt, mỗi quả chứa từ 4 đến 8 hạt hình thận có màu đỏ hoặc nâu.
Theo y học cổ truyền Việt Nam:
- Lá vông có vị đắng nhẹ, hơi chát, tính bình, không độc
- Có tác dụng trong việc giải nhiệt, an thần và hỗ trợ điều trị các vấn đề về ngoài da.
Thành phần hóa học nổi bật theo nghiên cứu:
Theo nghiên cứu, lá vông có chứa các tinh chất khá an toàn và hữu ích đối với việc hỗ trợ điều trị các vấn đề về da như:
- Alkaloid (0,1 – 0,16%)
- : Đặc biệt là chất erythrin, đây là một hoạt chất có khả năng ức chế hệ thần kinh trung ương, giúp an thần, gây ngủ nhẹ và hạ huyết áp.
- Tanin và flavonoid: Có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, làm se da, rất hiệu quả trong việc điều trị rôm sảy, mẩn ngứa ở trẻ nhỏ.
- Saponin: Hỗ trợ làm dịu da, giảm kích ứng, đồng thời có tác dụng sát trùng nhẹ.
- Acid hữu cơ và enzyme tự nhiên: giúp làm mềm da, cải thiện tình trạng ngứa, mẩn đỏ hoặc da bị tổn thương nhẹ.
Tính ứng dụng trong y học cổ truyền và đời sống
Như chúng ta đã biết, lá vông đã được sử dụng trong dân gian hay Đông y từ cách đây rất lâu và vẫn rất phổ biến cho đến nay:
- Nó có tác dụng an thần, hỗ trợ giấc ngủ ở người lớn và cả trẻ nhỏ.
- Giúp giải độc, thanh nhiệt và làm mát cơ thể.
- Hỗ trợ điều trị bệnh trĩ, thấp khớp (người ta thường dùng làm thuốc đắp).
- Sát trùng nhẹ ngoài da như tắm hoặc rửa vết thương nông.
Tác dụng của lá vông đối với làn da của bé
Việc sử dụng lá vông tắm cho bé là một phương pháp dân gian được rất nhiều phụ huynh áp dụng, đặc biệt là vào những ngày hè nóng nực, trẻ dễ bị rôm sảy, mẫn ngứa hoặc đổ mồ hôi nhiều.
Với đặc tính làm mát, sát khuẩn nhẹ và hỗ trợ phục hồi da, lá vông được nghiên cứu là mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho làn da rất nhạy cảm của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ như:
- Làm dịu da, rôm sảy và mẩn đỏ: Do trong lá vông có chứa các hoạt chất tự nhiên như tanin và flavonoid, có tác dụng làm dịu vùng da bị kích ứng, giảm viêm, đỏ và ngứa ngáy do rôm sả, mề đay hoặc mẩn ngứa. Đặc biệt là nó rất lành tính nên có thể thay thế cho các loại kem bôi da có thành phần hóa học.
- Khánh khuẩn nhẹ và bảo vệ da bé: Nhờ chứa saponin và alkaloid nên nước lá vông có khả năng kháng khuẩn, sát trùng nhẹ, giúp làm sạch da bé khỏi bụi bẩn, vi khuẩn hoặc nấm nhẹ trên bề mặt da, từ đó hỗ trợ ngăn ngừa các bệnh da liễu thông thưởng trẻ nhoe như viêm da, hăm tã hoặc mụn sữa.
- Làm sạch da và loại bỏ lông tơ nhẹ nhàng: Các bé sơ sinh có nhiều lớp lông măng hoặc lông tơ mỏng trên cơ thể, nước lá vông có thể giúp làm sạch da và hỗ trợ làm mềm hoặc loại bỏ lớp lông tơ một cách tự nhiên mà không gây tổn thương cho da bé.
- Làm mát cơ thể và hỗ trợ giấc ngủ: Với tính mát, lá vông có thể hỗ trợ giúp giải nhiệt, mát gan và giảm tình trạng nóng trong, từ đó ngủ sâu và ngon hơn.
- Hỗ trợ ngăn ngừa các bệnh về da liễu: Việc tắm bằng lá vông cho bé thường xuyên (1-2 lần/tuần) có thể giúp hỗ trợ phòng ngừa các bệnh ngoài da, đặc biệt là trong mùa hè oi bức hoặc ở trẻ có cơ địa dễ bị kích ứng. Đây là một mẹo dân gian, chăm sóc da tự nhiên ít gây tác dụng phụ và phù hợp với làn da non nớt của trẻ sơ sinh.
Dùng lá vông tắm cho bé là một mẹo dân gian gian an toàn, giúp chăm sóc da của các con một cách tự nhiên, an toàn, lành tính, ít tác dụng phụ, đặc biệt là rất phù hợp cho làn da non nớt, nhạy cảm của trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, không phải bé nào cũng có thể sử dụng nước lá vông để tắm, mà cần phải đáp ứng một số điều kiện cần thiết.
Bé mấy tháng tuổi có thể tắm lá vông?
Để đảm hiệu quả cao nhất và tính an toàn, mẹ chỉ nên cho bé tắm nước lá vông sau khi đã rụng rốn, tức là khoảng 1 – 3 tuần tuổi, hay khi bé đủ tròn 1 tháng tuổi. Tuy nhiên, mẹ cũng nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp tắm nào cho trẻ sơ sinh. Vì mỗi bé sẽ có một cơ địa, làn da khác nhau nên không nên lạm dụng.
Tắm lá vông cho bé có an toàn không?
Tắm cho bé bằng nước lá vông có thể an toàn khi cha mẹ hiểu và thực hiện đúng cách, đặc biệt là đối với trẻ trên 1 tháng tuổi và không có tiền sử dị ứng nào về da. Theo nghiên cứu, lá vông là loại thảo dược lành tính, ít gây kích ứng nên thường được dùng trong nhiều bài thuốc dân gian để hỗ trợ làm mát da, giảm ngứa hay một số vấn đề khác đã được nhắc đến trước đó.
Tuy nhiên, vì nó là thảo dược tự nhiên nên cũng cần cha mẹ chú ý đến cách sơ chế và dùng với tần số phù hợp.
Cách nấu nước lá vông
Bước 1: Chuẩn bị lá vông
- Mẹ lấy một nắm lá vông tươi, không già, không quá non hoặc sâu bệnh.
- Đem rửa sạch lá dưới vòi nước để loại bỏ bụi bẩn trên lá.
- Nhâm lá vông vào nước muối loãng khoảng 10 phút để làm sạch sâu.
- Rửa lại lá vông khoảng 1-2 lần với nước sạch và để ráo.
Bước 2: Nấu nước lá vông
- Lấy tay vò nát lá vông để tinh chất trong lá dễ dàng hòa tan vào nước.
- Cho lá vông vào nồi với khoảng 2 lít nước sạch.
- Đun sôi nước lá vông trong khoảng từ 5 đến 10 phút cho đến khi màu nước chuyển qua màu xanh đậm.
- Tắt bếp và lọc bỏ bã lá.
Bước 3: Pha nước tắm
- Mẹ đổ nước lá vào chậu tắm.
- Pha thêm nước sạch đẻ đạt nhiệt độ vừa phải (khoảng 35-38 độ C).
Những lưu ý quan trọng khi tắm bé với nước lá vông
Ngoài ra, phụ huynh cũng cần chú ý đến một số yếu tố quan trọng sau để quá trình tắm bé bằng lá vông được diễn ra suôn sẽ, mang lại hiệu quả cao và hạn chế các rủi ro có thể xảy ra:
- Chỉ dùng cho trẻ sơ sinh trên 1 tháng tuổi: Làn da của trẻ sơ sinh dưới 1 tháng tuổi rất mỏng manh và nhạy cảm vì vậy chỉ nên tắm khi bé cứng cắp hơn, tức sau 4-6 tháng tuổi.
- Lá phải được rửa sạch và đun sôi kỹ: Lá vông cần được ngâm nước muối loãng từ 10 – 15 phút và rửa sạch. Khi đun sôi nên chú ý thời gian trong khoảng 5-10 phút để tinh chất từ lá ra nhiều trong nước.
- Luôn pha loãng và thử nhiệt độ trước khi tắm: Nên lọc bỏ bã lá và pha loãng với nước sạch để có nhiệt độ phù hợp từ 37 – 38 độ C. Mẹ nên thử nước bằng cùi chỏ của mình hoặc dùng nhiệt kế trước khi cho con tắm.
- Không tắm nếu bé có vết thương hở lớn hoặc nhiễm trùng: Tuy nước lá vông kháng khuẩn nhưng không đủ an toàn nếu bé có vết thương hở lớn hoặc viêm nhiễm nghiêm trọng.
- Luôn theo dõi phản ứng của con sau khi tắm lần đầu: Dù là với thảo dược nào, mẹ cũng cần phải theo dõi phản ứng trên da của bé vì mỗi bé sẽ có cơ địa khác nhau, một số bé có thể xảy ra dị ứng.
- Tần suất tắm tốt nhất là 1-2 lần/tuần: Không nên lạm dụng việc dùng lá vông tắm cho bé thường xuyên, mà cần áp dụng với tần suất 1-2 lần/tuần, những ngày khác nên vệ sinh bằng nước ấm sạch.
Lời khuyên từ chuyên gia
Nhìn chung, lá vông là thảo dược thiên nhiên rất lành tính, có tác dụng khá tốt trong việc chăm sóc da trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nếu được dùng đúng cách. Vì vậy cha mẹ nên ưu tiên chọn loại lá tươi và nấu đúng quy trình khoa học để tắm cho con, khi tắm cũng không nên lạm dụng mà nên tắm với tần suất là 1-2 lần/tuần như bác sĩ đã nói ở trên.
Quan trọng nhất, dù hiếm khi kích ứng nhưng cha mẹ nên theo dõi sau khi bé tắm để nhận biết các dấu hiệu bất thường có thể xảy ra và có phương án xử lý kịp thời, an toàn nhất.
Trên đây là các thông tin tổng hợp và kinh nghiệm chia sẻ về việc tắm cho bé bằng nước lá vông, hi vọng hữu ích để bố mẹ tham khảo.
Hỏi bác sĩ miễn phí từ xa, click hỏi ngay!
Da bé sơ sinh quá non nớt, nên đợi bé cứng cáp một chút thì dùng các loại lá tắm thảo dược sẽ an toàn và hiệu quả hơn nhiều.
Đọc bài này mới thấy, mẹo dân gian tắm lá vông của ông bà mình hóa ra lại có cơ sở khoa học, đặc biệt là nhờ chất tanin và flavonoid giúp giảm rôm sảy, mẩn ngứa.