Mách mẹ cách rặn đẻ khi sinh, cả đẻ thường lẫn đẻ không đau

Khi cổ tử cung đã mở đủ rộng để đầu em bé lọt qua, lúc này, các cơn co thắt bắt đầu dữ dội hơn, kích cảm giác rặn đẻ ở mẹ bầu. Đó là điều hiển nhiên sẽ xảy ra với ca sinh thường không hỗ trợ. Tuy nhiên, với phương pháp đẻ không đau, rất nhiều mẹ bầu không có cảm giác rặn. Điều này vô tình làm kéo dài quá trình sinh nở, đôi khi lại phải nhờ đến sự can thiệp của forcep, giác hút hoặc phải chuyển qua sinh mổ. Tìm hiểu về cách rặn đẻ cho mẹ bầu ở bài viết dưới đây!

Thời điểm nào mẹ nên tiến hành rặn đẻ?

Thời gian chuyển dạ đối với những người sinh con so thường kéo dài hơn so với những người sinh con rạ, khoảng 12-24 tiếng tính từ khi xuất hiện cơn co tử cung chuyển dạ đầu tiên.

Khi chuyển dạ sẽ xuất hiện các cơn gò tử cung, cơn gò này thường ngắn, kéo dài từ 10-15 giây và tần số xuất hiện khoảng 10 phút/cơn. Các cơn co thắt này sẽ kèm theo cơn đau nhẹ. Và khi càng đến gần thời điểm bé ra đời thì cơn gò càng kéo dài, lên đến 15-40 giây. Khi các cơn gò xảy ra liên tục, khoảng 10 phút có 3 cơn gò, làm mẹ đau bụng dữ dội chính là lúc người mẹ nên rặn đẻ.

Cơn gò tử cung có tính chất chu kỳ và thường theo thì: co, kéo dài và nghỉ. Khi co, các mẹ sẽ có cảm giác bụng cứng lên, đau đớn tăng lên và kéo dài, sau đó cảm giác đau sẽ giảm dần và không cảm thấy đau nữa rồi ở trạng thái nghỉ. Các cơn co tử cung sẽ lặp đi lặp lại cho đến lúc em bé chào đời.

Việc thai phụ biết cách hít thở và cách rặn đẻ đúng sẽ giúp quá trình vượt cạn được rút ngắn. Không nên rặn sớm quá hay rặn không đúng sẽ làm cho cuộc chuyển dạ kéo dài, đau đơn và thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng của hai mẹ con. Con bị ngạt, mẹ mất sức, tổn thương đường sinh dục, băng huyết sau sinh…

Hướng dẫn cách rặn đẻ “chuẩn” cho các mẹ

Xem ngay kinh nghiệm đẻ không đau sau đây:

Cách thở

Các mẹ nên chú ý tập trung hơi thở của mình dựa theo tính chất chu kỳ của cơn gò tử cung.

Khi cơn gò tử cung bắt đầu xuất hiện, mẹ sẽ cảm nhận đau đớn, lúc này mẹ nên tập trung vào hơi thở để giảm đau và giữ sức. Hít sâu bằng mũi và thở ra bằng miệng. Khi cơn đau càng tăng thì thở càng nhanh và nông hơn, tần suất của nhịp thở tăng dần. Khi thấy đau càng nhiều thì mẹ nên thở càng nhanh. Tiếng thở ra phát ra thành tiếng càng tốt. Khi thấy cơn đau giảm bớt thì nên thở chậm lại và thở sâu hơn, giảm dần tần suất nhịp thở.

Ở giữa các cơn co tử cung ở thì nghỉ, các mẹ nên thở nhẹ nhàng, thở sâu bình thường để lấy lại sức bị mất cho những lúc thở nhanh, nông ở những lúc co và tích trữ năng lượng cho lần thở tiếp theo. Tốt nhất, thai phụ nên thư giãn toàn thân.

Khi bác sĩ cho phép rặn, mẹ nên tập trung rặn đúng cách để đẩy thai nhi ra khỏi bụng mẹ. Nếu không, mẹ có thể bị xổ thai kéo dài làm mất sức mẹ mà con cũng có thể bị ngạt. Kinh nghiệm truyền tai của các chị em trong thời điểm này là mẹ nên tập rặn, không la hét, vì càng la hét càng mất sức.

Cách rặn đẻ thường

Sanh thường có đau không? Đa số các mẹ bầu khi bước vào giai đoạn thứ 2 của chuyển dạ đều có cảm giác muốn rặn đẻ. Vị trí của thai nhi lúc này nằm đè lên dây thần kinh Ferguson Plexus, tạo ra phản xạ Ferguson, thúc giục mẹ bầu phải rặn. Đôi khi, vẫn có trường hợp, bạn chịu đau đẻ nhưng không hề có cảm giác muốn rặn hay đẩy bé con ra. Thông thường, nguyên nhân là do tác dụng của thuốc gây tê ngoài màng cứng, khiến cơ thể mẹ bầu “vô cảm” với sự kích thích hay đau đớn.

Thông thường, đến giai đoạn cuối của quá trình chuyển dạ, mẹ sẽ thấy sự thôi thúc bản thân rặn ra một cách thật mãnh liệt. Nếu rặn ngay khi cảm giác này xuất hiện, mẹ có thể sẽ bị mất sức và dễ làm rách âm đạo. Cách đẻ không đau là hãy làm theo hướng dẫn của bác sĩ và nữ hộ sinh, cố gắng kiểm soát cảm giác muốn rặn của mình cho đến thời điểm thích hợp.

Khi cơn co tử cung xuất hiện, bụng mẹ cứng dần và xuất hiện cơn đau, mẹ nên hít vào thật sâu. Sau đó nín thở, miệng ngậm chặt lại, hai tay nắm chặt vào thành bàn sinh, hai chân đạp mạnh vào hai ống treo cổ chân của bàn sinh, rặn mạnh đẩy hơi xuống bụng như lúc mẹ đang đi tiêu, nhưng tận sức hơn, giúp đẩy mạnh thai nhi ra ngoài.

>>> Bạn có thể tham khảo: 3 cách chuyển dạ nhanh, ít đau khi sinh thường

Bên cạnh mẹ lúc này, nữ hộ sinh sẽ đếm nhịp cho mỗi lần rặn. Thông thường sau khoảng 10-15 nhịp, mẹ sẽ hít vào 1 hơi khác và tiếp tục rặn.

Mẹ cũng sẽ được rạch tầng sinh môn để đầu em bé dễ dàng đi ra ngoài và vết thương sau khi sinh sẽ dễ lành hơn.

Lưu ý: Tư thế chuẩn của thai phụ lúc này là giữ cho lưng thẳng, áp sát vào mặt bàn sinh và phần mông phải cong lên phía trước. Giữa 2 cơn co tử cung, lúc hết đau thì thở sâu vào điều hòa, thả lỏng, dưỡng sức để tập trung vào đợt rặn kế tiếp.

Khi thai nhi xổ đầu, bác sĩ sẽ tiếp tục đỡ sinh, chủ động kéo thân, mông và tay em bé ra khỏi cửa mình. Đến lúc này xem như cuộc vượt cạn đã kết thúc, mẹ có thể thở ra nhẹ nhõm vì thành công, mẹ tròn con vuông. Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp rắc rối, như thai nhi quá to có khó ra ngoài thì bác sĩ sẽ sử dụng một số thủ thuật để đưa em bé ra ngoài.

Cách đẻ thường không bị rạch

Có những cách rặn đẻ giúp mẹ sinh bé yêu trong tích tắc theo mẹo dân gian đã được khoa học ủng hộ. Đó chính là chuẩn bị chế độ ăn cho bà bầu khoa học, chăm chỉ massage tầng sinh môn và tư thế sinh con “chuẩn”.

1. Chế độ dinh dưỡng

Ngoài việc bổ sung các vitamin và dưỡng chất đầy đủ trong thời gian mang thai, mẹ nên chọn những loại thực phẩm có chứa dầu và chất béo lành mạnh. Việc hấp thu những dưỡng chất này sẽ giúp da có thêm độ ẩm và độ đàn hồi. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng mẹ bầu ưu tiên chất béo lành mạnh trong chế độ ăn hàng ngày sẽ ít có nguy cơ bị rạch khi sinh nở hơn.

2. Massage tầng sinh môn bằng dầu dừa

Từ tuần thứ 34 thai kỳ mẹ có thể sử dụng dầu dừa để massage tầng sinh môn mỗi ngày, mỗi lần massage trong khoảng 5 phút. Theo kinh nghiệm dan gian cách này sẽ làm tăng tính đàn hồi cho da vùng sinh môn, giúp cổ tử cung dễ dàng mở khi sinh nở. Đặc biệt massage tầng sinh môn mỗi ngày sẽ giúp sản phụ khi đẻ không bị rạch.

3. Tư thế sinh con

Trong thời gian mang thai mẹ nên tìm hiểu tư thể sinh con thẳng đứng,ngồi xổm, quỳ, hay nửa nằm nửa ngồi (có người đỡ) sẽ giúp cho bé xổ ra dễ dàng hơn.

>>> Bạn có thể tham khảo: 10 dấu hiệu chuyển dạ sắp sinh chính xác nhất

Đẻ không đau ảnh hưởng thế nào đến cách rặn khi đẻ?

Không thể phủ nhận điểm mạnh của thủ thuật gây tê ngoài cứng là giúp giảm đau đẻ cực kỳ tuyệt vời. Tuy nhiên, áp dụng phương pháp này, mẹ bầu cũng đang tự tăng các nguy cơ sau cho mình:

• Tăng nhu cầu sử dụng thuốc giảm đau truyền qua tĩnh mạch, Pitocin.
• Tăng khả năng phải cần đến sự trợ giúp của forcep hoặc giác hút.
• Tầng sinh môn bị cắt “mạnh tay” hơn.
• Kéo dài thời gian rặn đẻ.

Tác dụng của thuốc gây tê ngoài màng cứng làm tê liệt các cơ ở âm đạo, vì vậy kéo dài thời gian ở giai đoạn thứ 2 của quá trình sinh nở. Đây cũng có thể là một điểm khá thuận lợi, vì nó tạo thêm thời gian cho mẹ bầu thư giãn trước sự tấn công ồ ạt của cơn gò mở tử cung trước đó. Đồng thời, thêm thời gian cho em bé xoay về vị trí thuận lợi nhất để chào đời.

Thời gian rặn đẻ giới hạn khi đẻ không đau

Với mẹ bầu áp dụng thủ thuật gây tê ngoài màng cứng, bác sĩ sẽ hướng dẫn cách rặn đẻ và cách hít thở để bé con ra đời an toàn. Vì vậy, bạn không phải quá lo lắng nếu không thấy mình xuất hiện cảm giác muốn đẩy con ra ngoài. Khi cả mẹ và bé đều phối hợp tốt với nhau, bạn không việc gì phải bận tâm. Nếu phát hiện thấy bất cứ nguy cơ nào gây hại đến mẹ bầu và thai nhi do thời gian rặn đẻ không hiệu quả, bác sĩ sẽ sử dụng các dụng cụ hỗ trợ cần thiết để giúp bé con ra ngoài, hoặc nếu cần phải mổ để bắt con.

Nhật Lãm