Đối tượng, điều kiện hưởng chế độ thai sản và mức hưởng chế độ thai sản mới

Chế độ thai sản của Bảo hiểm xã hội hỗ trợ ba mẹ có thêm tài chính, thời gian và nguồn lực để chăm sóc bé yêu vừa chào đời. Vậy bạn đã biết những đối tượng, điều kiện hưởng chế độ thai sản và mức hưởng chế độ thai sản theo quy định mới trong Luật Bảo hiểm Xã hội 2024 chưa?

Từ ngày 1/7/2025, chế độ thai sản trong Bảo hiểm Xã hội có một số thay đổi để hỗ trợ người người lao động về mặt kinh tế và thời gian để đón bé yêu. Vậy hãy tìm hiểu về các đối tượng, điều kiện hưởng chế độ thai sản cũng như mức hưởng chế độ thai sản mới này ngay trong bài viết sau của MarryBaby bạn nhé.

Đối tượng được hưởng chế độ thai sản

Trước khi tìm hiểu các điều kiện hưởng chế độ thai sản, chúng ta hãy cùng tìm hiểu các đối tượng nào sẽ được hưởng chế độ thai sản theo luật hiện hành.

Căn cứ tại Điều 50 Luật Bảo hiểm Xã hội 2024, đối tượng hưởng chế độ thai sản khi đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ 1/7/2025 được quy định như sau:

1. a) Lao động nữ mang thai;
2. b) Lao động nữ sinh con;
3. c) Lao động nữ mang thai hộ;
4. d) Lao động nữ nhờ mang thai hộ;
5. đ) Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi;
6. e) Người lao động sử dụng các biện pháp tránh thai mà các biện pháp đó phải được thực hiện tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh;
7. g) Lao động nam đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc có vợ sinh con, vợ mang thai hộ sinh con.

Điều kiện hưởng chế độ thai sản

1. Điều kiện hưởng chế độ thai sản đối với lao động nữ

Theo Luật Bảo hiểm Xã hội Việt Nam hiện hành, lao động nữ muốn hưởng chế độ thai sản cần đáp ứng điều kiện cơ bản:

• Đối tượng quy định tại các điểm b, c, d và đ nêu trên phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng liền kề trước khi sinh con hoặc nhận con khi nhờ mang thai hộ hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi.
• Đối tượng quy định tại điểm b và điểm c nêu trên đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh thuộc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thì phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng liền kề trước khi sinh con.
• Đối tượng đủ điều kiện quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 hoặc khoản 5 Điều này mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con khi nhờ mang thai hộ hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định tại các điều 53, 54, 55 và 56 và các khoản 1, 2 và 3 Điều 58 của Luật này. Thời gian hưởng chế độ thai sản không được tính là thời gian đóng bảo hiểm xã hội.
• Đối tượng quy định tại điểm b nêu trên đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng liền kề trước khi sinh con đối với trường hợp phải nghỉ việc để điều trị vô sinh.

Về mặt y tế, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng khuyến nghị các quốc gia cần có chính sách hỗ trợ đầy đủ cho phụ nữ mang thai để họ tiếp cận dịch vụ y tế thai sản an toàn, hạn chế nguy cơ tử vong ở mẹ và trẻ sơ sinh. Ví dụ, tại một số tỉnh thành ở Việt Nam, các trung tâm y tế quận/huyện đã chủ động tổ chức chương trình chăm sóc thai nghén, khám định kỳ để hỗ trợ phụ nữ mang thai, đảm bảo mọi người đều có thể dễ dàng tiếp cận dịch vụ.

2. Điều kiện hưởng chế độ thai sản đối với lao động nam

Theo quy định, nam giới đang đóng Bảo hiểm Xã hội mà có vợ sinh con sẽ được hưởng quyền lợi nghỉ việc để chăm sóc vợ, con trong thời gian nhất định tùy theo số con sinh ra. Chính sách này phản ánh cam kết bình đẳng giới trong quyền làm mẹ và làm cha, góp phần xây dựng gia đình vững mạnh.

Từ 1/7/2025, lao động nam tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ được hưởng chế độ thai sản nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

Thời gian nghỉ, mức trợ cấp sẽ phụ thuộc vào số con sinh ra và tình trạng sức khỏe của vợ, con. Đây là chính sách đầy tính nhân văn, giúp giảm gánh nặng cho phụ nữ sau sinh.

Mức hưởng chế độ thai sản từ 1/7/2025 được tính như thế nào?

Một trong những điểm đáng chú ý mà nhiều người quan tâm là mức hưởng chế độ thai sản sẽ có thay đổi điều chỉnh sau ngày 1/7/2025. Theo dự thảo sửa đổi Luật Bảo hiểm Xã hội mức hưởng sẽ căn cứ trên mức lương đóng BHXH của 6 tháng liền kề trước khi sinh, đồng thời có xét đến hệ số tiền lương cơ sở tại từng thời điểm.

Dưới đây là tổng quan cách tính dự kiến sau ngày 1/7/2025:

Đối với người lao động đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc chưa đủ 06 tháng thì trợ cấp thai sản của người lao động quy định tại Điều 51, Điều 52, các khoản 2, 5, 6 và 7 Điều 53, các khoản 1, 2 và 4 Điều 54, khoản 2 Điều 55 và Điều 57 của Luật này là mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc của các tháng đã đóng.

3. Trợ cấp thai sản một ngày đối với trường hợp quy định tại Điều 51 và khoản 2 Điều 53 của Luật này được tính bằng trợ cấp thai sản một tháng chia cho 24 ngày.
4. Trợ cấp thai sản khi sinh con, nhận con khi nhờ mang thai hộ hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi được tính theo mức trợ cấp thai sản quy định tại khoản 1, trường hợp có ngày lẻ hoặc trường hợp quy định tại Điều 52 và Điều 57 của Luật này thì mức trợ cấp mỗi ngày được tính bằng mức trợ cấp thai sản một tháng chia cho 30 ngày.
5. Trợ cấp thai sản của lao động nữ mang thai hộ, lao động nữ nhờ mang thai hộ được thực hiện theo quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này và được tính trên cơ sở mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định tại Điều này trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản của lao động nữ mang thai hộ, lao động nữ nhờ mang thai hộ.
6. Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội quy định việc tính, việc xác định điều kiện đối với từng trường hợp hưởng chế độ thai sản.

Như vậy, người lao động nên lưu ý điều chỉnh kế hoạch tài chính, thủ tục với cơ quan BHXH cũng như chủ động nắm vững các thông tin về đối tượng, điều kiện hưởng chế độ thai sản và mức lương đóng trước thời điểm 1/7/2025. Điều này giúp bạn đảm bảo quyền lợi tối đa khi chính sách mới có hiệu lực.