Trẻ 13 tháng tuổi: Sự phát triển về thể chất, khả năng nói, nhận thức và cảm xúc

Có rất nhiều mặt tích cực đáng nói khi trẻ 13 tháng tuổi. Thỉnh thoảng, con yêu sẽ bất ngờ hôn bạn để thể hiện tình cảm, còn mẹ sẽ ngày càng hiểu rõ hơn về tính cách đang phát triển của bé khi con yêu đến giai đoạn chập chững bước đi.

Sự phát triển của trẻ 13 tháng tuổi

Khi trẻ 13 tháng tuổi, sự phát triển của con yêu sẽ chậm lại. Bé sẽ tăng cân và lớn chậm hơn.

Trẻ 13 tháng tuổi nặng bao nhiêu kg? Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cân nặng trung bình của trẻ 13 tháng tuổi là 9,2kg đối với bé gái và 9,8kg đối với bé trai.

Trong khi đó, chiều cao trung bình của bé gái là 75cm và chiều cao trung bình của bé trai là 77cm. Chắc chắn, mỗi trẻ 13 tháng tuổi sẽ có những sự phát triển khác nhau. Bản thân những số liệu trên cũng không hẳn là chính xác đối với mỗi bé. Mẹ chỉ cần thấy con tăng cân và phát triển lành mạnh theo chiều hướng tích cực là được.

Trong tháng này, con yêu sẽ cao hơn khoảng 1,27cm và tăng cân khoảng 0,25kg. Nếu thấy lo lắng về sự phát triển của trẻ 13 tháng tuổi, mẹ hãy đưa con đến gặp bác sĩ nhi khoa. Nếu con phát triển tốt, mẹ hãy đợi bé được 15 tháng thì đưa trẻ đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra cân nặng và chiều cao của con.

Các cột mốc phát triển của trẻ 13 tháng tuổi

Trẻ 13 tháng tuổi biết làm gì? Tìm hiểu một số mốc quan trọng của trẻ 13 tháng tuổi dưới đây, mẹ sẽ có câu trả lời.

1.  Bé biết nói

Trẻ 13 tháng tuổi biết nói không? Câu trả lời là có. Tuy nhiên, bé chỉ mới bập bẹ mà chưa nói tròn được những từ cụ thể. Thông thường, con sẽ nói được khoảng 1-3 từ vựng đơn giản như “ha” thay vì “hoa”, “bống” thay vì “quả bóng” hoặc có thể nói “ba”, “mama”,… Có một số bé 13 tháng tuổi vẫn tiếp tục “ê a” những câu nói vô nghĩa, chưa rõ ràng hay chưa thể nói được những từ lái lái như trên nhưng không sao cả. Điều quan trọng là người lớn hãy kiên nhẫn và luôn vui vẻ khi lắng nghe con nói nhé.

>> Bạn có thể tìm hiểu thêm: Những cách dạy trẻ học nói sớm đơn giản nhưng hiệu quả bất ngờ!

Bé 13 tháng tuổi giao tiếp tốt hơn. Mẹ sẽ thấy bé tìm cách để nói rõ ý kiến ​​của mình thay vì khóc khi mẹ không hiểu ý con. Ví dụ, bé muốn lấy cái thìa ở trên cao như quầy bếp sẽ chỉ vào đó với mong muốn mẹ lấy giúp mình.

– Trẻ 13 tháng tuổi chập chững những bước đi: Hầu hết trẻ mới biết đi có thể tự đứng lên và bám vào những đồ vật xung quanh để di chuyển. Khoảng 50% số trẻ có thể tự mình thực hiện một vài bước đi loạng choạng.

Nếu con chưa biết đi mẹ cũng đừng quá lo lắng vì có một số trẻ khỏe mạnh phải đến tận 18 tháng mới có thể đi được.

– Phát triển cảm xúc

Bé ở độ tuổi này đã hiểu biết về cảm xúc và tình cảm hơn trước. Dưới đây là một số biểu hiện tình cảm bé có được khi 13 tháng tuổi:

• Bé bám víu ba mẹ nhiều hơn và cảm thấy lo lắng khi ba mẹ không ở bên cạnh.
• Đôi khi, bé muốn dành một chút thời gian để chơi một mình.
• Bé dễ la toáng hoặc khóc hay tức giận nếu cảm thấy căng thẳng hoặc lo lắng.
• Bé có thể cười khúc khích nếu cảm thấy hứng thú với điều gì đó.
• Bé tỏ ra cảnh giác với những người lạ hơn.

Dinh dưỡng và hoạt động cho trẻ 13 tháng tuổi

1. Dinh dưỡng cho trẻ

– Trung bình, trẻ 13 tháng tuổi cần hấp thụ khoảng 1000 calo mỗi ngày. Tuy nhiên, bạn không cần thiết phải tuân theo các tiêu chuẩn này. Để dễ hiểu hơn, ở độ tuổi này, bé sẽ ăn bằng 1/4 nhu cầu ăn của người lớn.

– Bé bắt đầu kén ăn khi 13 tháng nên bạn cần giới thiệu nhiều món ăn với  mùi vị và hương vị khác nhau. Mặc dù vậy, mẹ nên hạn chế ép bé ăn nếu con không muốn nhé.

– Trẻ 13 tháng tuổi cần ăn 3 bữa chính và 2 bữa phụ một ngày. Bạn nên cho trẻ ăn nhiều loại thực phẩm có trái cây, rau, ngũ cốc và sữa… với lượng thích hợp.

– Mẹ cũng nên bắt đầu cho trẻ uống sữa nguyên chất béo vì đây là thời điểm não bộ của bé đang phát triển và cần một lượng chất béo lành mạnh để hỗ trợ sự phát triển của não bộ.

– Đây cũng là thời điểm tốt để các mom cai sữa mẹ cho con, song nếu mẹ vẫn muốn tiếp tục thì có thể duy trì điều này cho đến khi bé hai tuổi.

– Điều quan trọng là mẹ cần coi trọng chế độ ăn uống và dinh dưỡng của bé ở giai đoạn này. Hãy theo dõi cân nặng và sự phát triển của con nếu trẻ hay quấy khóc và đưa con gặp bác sĩ nếu trẻ không tăng đủ cân.

2. Hoạt động cho trẻ

Dưới đây là một số bước bạn có thể cùng làm với con để hỗ trợ sự phát triển của trẻ 13 tháng tuổi.

– Cùng nhau đọc sách có nhiều tranh ảnh: Mẹ nên dành vài phút để đọc sách cho con nghe trước khi đi ngủ hay mỗi buổi sáng thức dậy để con học hỏi được nhiều hơn và gia tăng vốn từ vựng.

Khi xem các bức tranh, mẹ hãy cho con biết tên các đồ vật hoặc động vật mà bé chỉ tay vào, đồng thời mẹ hướng dẫn bé lật các trang sách. Mẹ cũng có thể bắt chước các âm thanh mà động vật tạo ra sau khi cho bé nghe vài lần.

– Chọn đồ chơi phù hợp với trẻ 13 tháng tuổi: Mẹ hãy chọn những đồ chơi giúp thúc đẩy sự phối hợp của tay, mắt và các kỹ năng vận động. Những đồ chơi khối lớn và đồ chơi mềm sẽ phù hợp với con. Bé sẽ cố gắng nhặt hay tìm kiếm những đồ vật bản thân thích thú rồi cầm nắm chúng bằng ngón cái và ngón trỏ, đồng thời giữ chặt chúng.

– Trò chuyện với con: Trẻ 13 tháng tuổi có thể chưa nói được nhiều. Tuy nhiên, bạn nên nói chuyện với con nhiều hơn nữa để hỗ trợ bé phát triển ngôn ngữ. Mẹ hãy kể lại một ngày của mình trong lúc thay tã, tắm, đi dạo trong công viên hay lái xe cùng con. Mẹ cũng có thể nói cho bé nghe mình đang làm gì hoặc cho bé biết thêm về thế giới xung quanh của con.

– Cho bé tập cai sữa bình từ từ: Nếu con vẫn dùng bình sữa, đã đến lúc mẹ bắt đầu hướng dẫn bé dùng bình tập uống cho trẻ em (sippy cup). Các chuyên gia khuyên mẹ nên chuyển hoàn toàn từ bình sữa sang bình tập uống cho trẻ sau 18 tháng. Vì thế, đây là thời điểm tốt nhất để mẹ tập dần cho con loại bình mới và hạn chế cho con dùng bình sữa.

Bí quyết nuôi con

1. Trẻ 13 tháng tuổi ngủ bao nhiêu là đủ?

Trẻ 13 tháng tuổi đã có giấc ngủ ổn định hơn và đã duy trì được thói quen đi ngủ. Tuy nhiên, bé có thể thức dậy nửa đêm do gặp các vấn đề về mọc răng, phát triển và bị bệnh. Nhưng trung bình, bé yêu sẽ ngủ từ 11-14 giờ trong 1 ngày. Như vậy, bé sẽ có một hoặc hai giấc ngủ ngắn vào ban ngày và một giấc ngủ vào ban đêm không bị gián đoạn.

Trẻ mới biết đi dễ bị phân tâm và thậm chí lười đi ngủ bởi thích thú với những điều xung quanh và xem giấc ngủ như là một hoạt động vô ích. Nếu bé vẫn không chịu đi ngủ, mẹ tốt nhất đừng ép bé. Thay vào đó, mẹ hãy tạo môi trường để bé ngủ ngon. Ngoài ra, cho bé tắm nước ấm trước khi đi ngủ cũng là một cách tốt để bé có giấc ngủ ngon.

>> Bạn có thể tìm hiểu thêm: Bật mí 26 tuyệt chiêu giúp con ngon giấc

2. Tiêm phòng cho trẻ 13 tháng tuổi

Mẹ cần tuân thủ lịch tiêm chủng và khám sức khỏe định kỳ cho con. Nếu mẹ đã bỏ lỡ lần tiêm chủng cho con khi bé 12 tháng tuổi, hãy tiêm chủng cho bé trong giai đoạn này ngay. Dưới đây là một số tiêm phòng cho bé 12 tháng tuổi mà bác sĩ có thể đề nghị cho con bạn:

• Viêm màng não mô cầu (MenCCV)
• Viêm gan B (Hep B)
• Haemophilus influenza tuýp b (vi khuẩn Hib)
• Bệnh sởi, quai bị và rubella (MMR)

3. Những lưu ý khác cho mẹ

Dưới đây là một số lời khuyên khác cho bố mẹ để chăm sóc trẻ 13 tháng tuổi tốt hơn:

– Trẻ 13 tháng tuổi ưa thích khám phá mà lại còn chập chững những bước đi nữa. Vì thế, những đồ vật trong nhà mẹ đặc biệt phải đảm bảo an toàn cho trẻ nhỏ.

Mẹ tốt nhất không nên để những đồ vật dễ đổ vỡ trong nhà làm nguy hiểm đến con. Đặc biệt, các thiết bị bếp phải có khóa van an toàn để không làm bỏng con, các thiết bị điện cũng cần được bọc lại cẩn thận để tránh con nghịch, táy máy làm giật điện…

– Ba nên hạn chế hút thuốc trước mặt con hoặc từ bỏ hút thuốc khi có con nhỏ mà cũng đảm bảo sức khỏe cho mình.

– Cho bé có nhiều cơ hội để di chuyển hơn cho dù đó là bò hay đi bộ ở giai đoạn này.

– Không cho con ngồi trước màn hình tivi, máy tính cho đến khi con được ít nhất 18 tháng đến 24 tháng tuổi.

– Thay vì cho trẻ ăn nhiều thức ăn có đường, ba mẹ hãy cho con ăn nhẹ bằng thức ăn lành mạnh như trái cây, bánh quy làm từ ngũ cốc nguyên hạt, rau và thực phẩm từ sữa. Ba mẹ có chế độ ăn lành mạnh sẽ làm gương tốt cho con.

– Ba mẹ không nên dùng thức ăn để thưởng cho con. Thay vào đó, bạn hãy khen ngợi con hoặc ôm và hôn con khi bé làm giỏi.

Lời khuyên của bác sĩ

Nếu bé yêu không đạt được những mốc quan trọng ở độ tuổi này, bạn cần đưa con đến gặp bác sĩ:

• Bé không thể tự mình đứng được.
• Bé không thể cầm nắm đồ vật bằng ngón tay.
• Bé không hiểu những hướng dẫn đơn giản của bạn.
• Bé không biểu lộ cảm xúc.

Trẻ 13 tháng tuổi đôi khi có nhiều chiêu trò làm đau đầu người lớn! Ví dụ, bé hét lên và thích thú, không phải vì giận dữ mà chỉ để thử giọng. Một mẹo dành cho bạn những lúc này là hát, không quá lớn nhưng đủ để bé nghe được. Bạn cũng có thể nghĩ ra nhiều cách gây sự chú ý của bé, làm bé xao lãng và quên hò hét!

Hoa Vũ

Nguồn: 

1. 13 Months Old Baby Growth and Development
https://parenting.firstcry.com/articles/13-months-old-baby-growth-and-development/
Ngày truy cập: 22.7.2021

2. 12-15 months: toddler development
https://raisingchildren.net.au/toddlers/development/development-tracker-1-3-years/12-15-months
Ngày truy cập: 22.7.2021

3. Evidence-based milestone ages as a framework for developmental surveillance
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3549694/
Ngày truy cập: 22.7.2021

4. Milestones During The First 2 Years
https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/toddler/Pages/Milestones-During-The-First-2-Years.aspx
Ngày truy cập: 22.7.2021

5. Month 13
https://www.babysleep.com/sleep-advice/month-13/
Ngày truy cập: 22.7.2021