Các bước cơ bản để bắt đầu ăn dặm tự chỉ huy

Thời điểm tuyệt vời nhất để tiến hành ăn dặm tự chỉ huy chính là bữa cơm của gia đình. Khi đó, bé sẽ được hòa vào không khí bữa ăn chung và tự chọn cho mình những món mà bé thấy hấp dẫn.

Ăn dặm tự chỉ huy là gì?

Ăn dặm tự chỉ huy còn gọi là phương pháp BLW (Baby Led Weaning). Đây là phương pháp ăn dặm cho phép bé tự quyết định. Do đó đòi hỏi ba mẹ phải tôn trọng quyết định của bé.

Bé từ 6 tháng tuổi trở lên có thể theo phương pháp này, trên nguyên tắc sữa vẫn là nguồn dinh dưỡng chính trong năm đầu đời.

BLW giúp bé tận hưởng bữa ăn một cách chủ động. Phương pháp này không mới, nó khá phổ biến ở nhiều nước châu Âu và châu Mỹ.

Ăn cùng bé – cùng lúc, cùng bàn và cùng món ăn là tinh thần chính của phương pháp ăn dặm để bé tự chỉ huy (BLW).

Một bữa ăn dặm theo phương pháp tự chỉ huy giống như giờ chơi của bé, với những món đồ chơi chính là các loại thức ăn nhiều màu sắc

Bé của bạn sẽ tự ăn, khám phá và thưởng thức bữa ăn gia đình ngay từ lần ăn dặm đầu tiên của mình.

Với cách ăn dặm truyền thống, bé học nuốt trước khi nhai, và mọi thứ hoàn toàn ổn cho đến khi bé gặp phải một miếng thức ăn hơi to hay chuyển sang ăn lợn cợn. Với cách ăn dặm bé tự chỉ huy, bé học nhai trước khi nuốt.

Theo một kết quả nghiên cứu đã được tiến hành, với phương pháp này, các bé thường có khuynh hướng tham gia bữa ăn gia đình nhiều hơn.

Đồng thời ăn được các loại thực phẩm đa dạng, kể cả rau và trái cây, ngay từ thời điểm khởi đầu.

Những ưu điểm và nhược điểm của phương pháp ăn dặm tự chỉ huy

1. Ưu điểm của phương pháp ăn dặm tự chỉ huy

Phối hợp khéo léo ngón trỏ và ngón cái

Trong khoảng 7-10 tháng tuổi, bé bắt đầu phát triển khả năng cầm, nắm bằng cách sử dụng ngón trỏ và ngón cái. Trông có vẻ đơn giản, nhưng đây là một bước tiến về kỹ năng vận động tinh ở trẻ sơ sinh. Bằng cách cho bé tập ăn dặm theo phương pháp tự chỉ huy, mẹ sẽ giúp bé thực hành kỹ năng nhón, bốc thức ăn thường xuyên.

Thúc đẩy sự phát triển ngôn ngữ

Chuyện ăn uống của bé có liên quan chặt chẽ đến kỹ năng nói. Khi bé nhai, các cơ bắp, khớp hàm… được luyện tập thường xuyên và đây là bước chuẩn bị cần thiết để bé tập nói vào giai đoạn sau này. Việc mẹ nên làm là cho bé làm quen với nhiều loại thực phẩm khác nhau như rau củ luộc, thịt, trứng, cơm nắm và cả những thực phẩm dạng lỏng để khuyến khích con thực hiện những cử động đa dạng cho miệng, cơ mặt, hàm… sẽ giúp bé tập nói dễ dàng hơn.

Việc cho bé tập bốc thức ăn và làm quen với thực phẩm sớm sẽ giúp con bớt biếng ăn trong giai đoạn tuổi tập đi (1-3 tuổi). Các bé ở 6-7 tháng tuổi đã sẵn sàng để làm quen với nhiều trạng thái khác nhau của thực phẩm: Dạng rắn, dạng lỏng, dạng lợn cợn… Do đó, mẹ có thể lên một thực đơn cho bé ăn dặm thật đa dạng. Nếu lo lắng về việc con không ăn được nhiều, mẹ có thể kết hợp ăn dặm BLW với nhiều phương pháp khác, đồng thời duy trì việc cho bé bú mẹ.

Kết nối tay và mắt

Không chỉ tốt cho khả năng vận động tinh của bé, ăn dặm theo phương pháp bé tự chỉ huy cũng khuyến khích việc sử dụng kết hợp tay, mắt và miệng của bé. Chỉ một cử động cầm thức ăn và cho vào miệng đã tạo nên những kết nối giữa các cơ quan khác nhau. Việc dọn cho bé một thực đơn kết hợp, nhiều màu sắc sẽ giúp con tăng cường khả năng phối hợp đó.

Tăng sự tinh nhạy cho các giác quan

Để bé ăn uống ngon miệng đòi hỏi sự kết hợp của nhiều giác quan. Ăn dặm BLW là một lựa chọn tốt để tăng cường khả năng cảm nhận cho bé. Từ thị giác được nhìn thấy những màu sắc, kết cấu thực phẩm khác nhau đến xúc giác khi được chạm vào thực phẩm, vị giác khi được nếm những món mình chọn và cuối cùng là thính giác, khi những âm thanh do thức ăn tạo ra trong miệng trở nên rộn ràng.

Giúp bé tự lập

Đây là ưu điểm nổi bật của phương pháp BLW so với các phương pháp ăn dặm truyền thống khác. Với các em bé không thích ăn đồ ăn do mẹ đút, việc sử dụng bàn tay để tự bốc thức ăn là một lựa chọn tuyệt vời hơn hẳn. Và khi đã sử dụng khéo léo đôi tay của mình, các bé theo phương pháp BLW thường biết cách sử dụng muỗng, nĩa từ khá sớm so với các bé không tập ăn bốc.

Khi nào nên cho con ăn dặm tự chỉ huy?

Ở đâu đó giữa tháng thứ 7 và 9, bé sẽ bắt đầu hình thành những kỹ năng thích hợp để cầm, nắm thực phẩm. Bố mẹ sẽ thấy con bắt đầu nhặt đồ vật bằng ngón cái, ngón trỏ và bàn tay của mình.

Bé cũng biết đưa đồ vật vào miệng mình một cách nhanh gọn, chính xác. Đây chính là lúc thích hợp để khởi đầu ăn dặm theo phương pháp tự chỉ huy.

Từ 8 tháng trở đi, bé còn có thể bốc thức ăn từ chén của người khác và bắt chước cách ăn uống của các thành viên trong gia đình.

Phương pháp ăn dặm tự chỉ huy cần áp dụng trễ hơn kiểu truyền thống

Khi lớn hơn một chút, bé sẽ tự cầm muỗng và đưa thức ăn vào miệng, dù không được khéo léo và gọn gàng. Tuy nhiên, tất cả những gì mà bé muốn hướng đến lúc này chỉ là làm theo người lớn mà thôi.

Bố mẹ cũng sẽ thấy con bắt đầu tập nhai, đưa hàm qua lại dù chưa mọc răng. Tuy còn thiếu “phương tiện” quan trọng để nghiền thức ăn, bé đã có thể học cách chia nhỏ các khối thực phẩm trong miệng của mình.

Mẹ nên chuẩn bị dụng cụ gì khi cho con ăn dặm?

Dưới đây là danh sách các đồ mẹ cần mua để chuẩn bị cho quá trình này:

Ghế ăn

Ghế ăn có rất nhiều loại, mẹ có thể dễ dàng lựa chọn một cái ghế phù hợp với con và không gian trong nhà. Bạn nên chọn loại nhỏ gọn, dễ vệ sinh, di chuyển thuận tiện, để được trên ghế khác và có các nấc điều chỉnh độ cao khác nhau nếu đặt dưới đất.

Yếm máng

Tại sao lại là yếm máng mà ko phải yếm thẳng thông thường? Bởi vì các bé ăn dặm theo phương pháp BLW ăn rất tự do, bốc ném rơi vãi nhiều nên yếm máng rất tiện lợi để “gom” đồ ăn rơi vào yếm mà không làm bẩn hay rơi ra ghế và dính vào quần áo.

15 sự thật thú vị về sự phát triển của trẻ sơ sinh không phải mẹ nào cũng biết Trẻ sơ sinh phản ứng nhanh với các tiếp xúc ngoài da, có nhịp tim nhanh gấp 2 lần người lớn. Còn gì nữa mẹ nhỉ? Cập nhật ngay 15 sự thật thú vị khác về sự phát triển của trẻ sơ sinh để biết cách chăm sóc con tốt hơn, mẹ nhé!

Cũng như ghế, yếm máng cũng rất đa dạng về màu sắc chất liệu. Theo kinh nghiệm, bạn nên chọn yếm máng loại bằng nhựa hay nilon mềm bởi nó sẽ không thấm vào bên trong quần áo.

Loại có khuy bấm ở cổ thì tốt hơn loại dính vì giặt nhiều, phần dính sẽ mau “nhờn” và không còn dính nữa.

Bát đĩa và các dụng cụ khác

Phần quan trọng tiếp theo không thể thiếu là bát đĩa, khay, cốc uống nước và thìa dĩa. Sau khoảng 2-3 tháng tập ăn bốc, các con sẽ được làm quen với thìa dĩa, bát đũa.

Mẹ nên chọn loại bát có đế dính được vào mặt phẳng vì giai đoạn mới tập ăn, các con chỉ thích cầm vứt đi thôi. Bát dính sẽ giải quyết tạm thời việc vứt ném vì nó dính chặt vào bàn.

Tuy nhiên sau này các con tay khỏe hơn sẽ nhấc lên được, nhưng đến lúc đó thì con không vứt bát đĩa nữa rồi.

Bát dính dùng giai đoạn đầu, khay ăn dùng khi các con đã quen với bát đĩa. Thức ăn được để vào từng ô trên khay ăn chứ không phải “trộn tất cả vào một” như kiểu ăn thông thường.

Mẹ nên chuẩn bị đầy đủ ghế ăn, yếm máng và khai ăn cho bé

Thìa dĩa cũng khá phong phú nhưng không phải loại nào cũng phù hợp. Các mẹ cần chọn loại thìa có độ nông vừa phải, có cán cầm hơi dầy, không quá bé bởi sẽ không xúc được đồ ăn.

Các mẹ cũng không nên tốn tiền mua thìa vẹo vì các con sẽ hoàn toàn tự biết cách cầm thìa đúng và đưa được vào miệng. Dùng thìa vẹo sẽ mất thêm thời gian để học lại cách dùng thìa thẳng.

5 điều cần lưu ý khi lên thực đơn ăn dặm cho bé Trong 6 tháng đầu đời, bé chỉ biết loại thức ăn duy nhất là sữa mẹ. Vì vậy khi lên thực đơn ở giai đoạn đầu của hành trình ăn dặm, mẹ nên dành thời gian tìm hiểu kỹ để bộ máy tiêu hoá của bé thích nghi tốt. Dưới đây là 5 điểm mẹ cần lưu ý khi lên thực đơn ăn dặm để giúp bé phát triển khoẻ mạnh nhé!

Những món ăn đầu đời của phương pháp ăn dặm tự chỉ huy

Tương tự ăn dặm kiểu Nhật, để khởi đầu, những món ăn mềm, dễ nhai và nuốt luôn là lựa chọn số một của mẹ và bé. Một vài gợi ý cụ thể cho các bố mẹ:

• Táo: Mẹ có thể cho bé ăn khi bé được khoảng 6 tháng tuổi. Chỉ cần rửa sạch, gọt vỏ rồi đưa cho bé gặm hay cắt thành những miếng lớn một chút và cho bé bốc ăn dần. Nướng táo rồi đánh nhuyễn nó ra và cho bé ăn cũng là một cách hay để bé thực sự cảm nhận về món ăn của mình
• Bơ: Chứa đầy đủ các dưỡng chất quan trọng cần thiết cho bé mà không loại trái cây nào có thể thay thế được. Do đó, bơ là một món không thể thiếu trong thực đơn ăn dặm tự chỉ huy của bé. Ngoài ra, bơ cũng khá mềm, dễ ăn và dễ tiêu hóa. Mẹ có thể cắt thành miếng để bé tự bốc ăn hay dằm nhuyễn ra cho bé ăn
• Chuối: Mẹ có thể cho bé nửa quả chuối và đã lột vỏ, vừa chín tới, hơi cứng một chút để bé dễ cầm và khó gãy nát hơn. Tùy khả năng của bé mà chúng ta sẽ cho bé ăn một nửa hay nguyên trái chuối.
• Cơm hay các loại hạt: Sau khi nấu chín, cho ra chén và để bé tự bốc ăn. Một khi bé đã có thể ăn được các loại ngũ cốc khác nhau, mẹ có thể trộn các loại này lại với nhau tạo thành một món ăn giàu dinh dưỡng và mùi vị rồi cho bé ăn.
• Khoai lang: Dù nướng hay hấp, khoai lang đều là món rất phù hợp khởi đầu cho việc ăn dặm. Chúng ta có thể cắt nó thành những que dày rồi nướng (giống như khoai tây chiên) hay hấp chín rồi nghiền nhuyễn nó ra
• Lòng đỏ trứng: Luộc chín trứng rồi bẻ lòng đỏ trứng thành những những miếng nhỏ cho bé dễ bốc. Lòng đỏ trứng mềm, thơm và dễ ăn.

Ngoài ra mẹ có thể bổ sung thêm các món như:

• Rau có lá xanh thẫm như cải bó xôi
• Thịt, cá, gà mềm
• Các loại bánh mì
• Mì cắt ngắn
• Nui để nguyên miếng
• Bơ đậu phộng (chọn loại không có muối)

Phương pháp ăn dặm tự chỉ huy nên được kết hợp với cách ăn dặm truyền thống nếu bé vẫn còn quá nhỏ. Bằng cách này, bố mẹ không phải lo lắng việc bé không có đủ dinh dưỡng, vì ngoài những thực phẩm để tập bốc, con vẫn được bổ sung thêm thức ăn nghiền nhuyễn bên cạnh việc tiếp tục bú sữa.