Chúng tôi có thể cải thiện như thế nào?

close
chevron

Bài viết này có những thông tin sai lệch hoặc chưa chính xác

Hãy cho chúng tôi biết thông tin nào chưa chính xác.

Bạn không cần điền thông tin này nếu không thấy thoải mái. Nhấn Gửi ý kiến ở dưới đây để tiếp tục đọc.

chevron

Bài viết này không cung cấp đủ thông tin

Hãy cho chúng tôi biết bài viết đang thiếu điều gì.

Bạn không cần điền thông tin này nếu không thấy thoải mái. Nhấn Gửi ý kiến ở dưới đây để tiếp tục đọc.

chevron

Tôi có câu hỏi.

Các bài viết của MarryBaby chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Nếu có góp ý, vui lòng chia sẻ ở khung phía dưới!

Nếu bạn gặp nguy hiểm hoặc cần cấp cứu, bạn phải gọi ngay cho các dịch vụ cấp cứu gần bạn, hoặc

Ảnh tác giảbadge
Tác giả: Nguyễn Thụy Ngọc Quỳnh
Tham vấn y khoa: Thạc sĩ - Bác sĩ CKI Lê Chí Hiếu
Cập nhật 23/06/2023

Cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên "bé ăn khỏe, mẹ nhàn tênh"

Cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên "bé ăn khỏe, mẹ nhàn tênh"
Theo hướng dẫn của WHO về cách chăm sóc trẻ sơ sinh, mẹ nên cho trẻ bắt đầu ăn dặm khi đủ 180 ngày tuổi. Bởi lúc này, hệ tiêu hóa của bé đã sẵn sàng để tập ăn dặm.

Cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên khi được mẹ áp dụng đúng thời điểm sẽ giúp bé cảm thấy thoải mái khi tập ăn. Mẹ không nên cho bé ăn dặm sớm trước 17 tuần tuổi và muộn hơn 26 tuần tuổi.

Bé ăn dặm lần đầu tiên là một mốc quan trọng của cả mẹ và bé; đánh dấu sự phát triển của bé ở một giai đoạn mới. Chính vì vậy mẹ cần chuẩn bị tốt nhất để “công cuộc” ăn dặm của con thật dễ dàng.

Trong bài viết, mẹ sẽ biết cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên; kèm gợi ý thực đơn cho bé mới tập ăn dặm.

1. Khi nào nên tập cho bé ăn dặm lần đầu tiên?

Theo CDC Hoa Kỳ, khi bé được 6 tháng tuổi, là lúc mẹ nên bắt đầu tập cho con ăn dặm. Với phản xạ đẩy lưỡi, trẻ nhỏ sẽ đẩy lưỡi chống lại muỗng hay bất cứ thứ gì khác đưa vào miệng; hản xạ này sẽ biến mất khi bé được 4–5 tháng tuổi. Vì thế, mẹ nên bắt đầu cách tập cho bé ăn dặm lần đầu tiên.

Hơn nữa, khi vào giai đoạn 6 tháng tuổi; sữa mẹ không còn đáp ứng đủ nhu cầu của bé nữa. Do đó, mẹ cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất từ việc ăn thêm các thức ăn thô. Điều này sẽ tạo nền tảng để bé phát triển và vận động tốt.

Ngoài ra, bé ăn dặm còn giúp phát triển cơ – hàm – lưỡi… giúp bé dễ tập nói và tự tập cách tự ăn sau này. Sau đây là hướng dẫn chi tiết cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên, mẹ theo dõi nội dung tiếp nhé!

2. Hướng dẫn mẹ cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên

2.1 Chuẩn bị dụng cụ tập ăn dặm lần đầu

Chuẩn bị chu đáo các dụng cụ hỗ trợ ăn dặm an toàn, vệ sinh và đẹp mắt cũng là nền tảng quan trọng để tập ăn dặm cho bé lần đầu tiên đúng cách.

Dụng cụ chế biến: nồi/cốc nấu cháo có thanh định lượng; máy xay thực phẩm để nghiền nhuyễn đồ ăn; đồ rây cháo để lọc bỏ kết cấu lợn cợn của đồ ăn đúng cách khi tập ăn dặm lần đầu tiên cho bé.

Bình tập uống cho bé: bé 6 tháng tuổi đã có thể uống được nước; do đó, mẹ mua bình tập uống nước cho bé; hoặc cốc uống nước nhưng lưu ý là miệng cốc nên nhỏ để tránh nước tràn vào mũi của bé.

bình tập uống nước cho bé

Bát ăn dặm và thìa ăn dặm: mẹ hãy ưu tiên lựa chọn bát và thìa có nhiều màu sắc để tập ăn dặm cho bé lần đầu tiên đúng cách; đồng thời, dụng cụ ăn dặm nhiều màu sắc cũng giúp bé hứng thú trong lúc ăn hơn.

bát và đĩa cho bé ăn dặm lần đầu tiên

Tập cho bé ăn dặm với ghế ăn dặm: gia đình hãy sắm ghế cao để bé có thể ngồi ăn cùng; ngoài ra, cha mẹ tuyệt đối đừng cho bé vừa ăn vừa xem tivi hoặc xem ipad; sẽ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của con. Để giảm nguy cơ trẻ bị mắc nghẹn, mẹ hãy cho bé ngồi tư thế thẳng đứng khi bắt đầu cho bé ăn dặm.

ghế ăn dặm

Sử dụng yếm ăn dặm để tập cho bé: giai đoạn cho bé tập ăn dặm lần đầu tiên có thể bé sẽ bị vương vãi đồ ăn. Cha mẹ hãy sắm và đeo yếm cho bé cưng để tránh làm hỏng bộ đồ bé mặc tại nhà nhé.

Dùngg yếm cho bé tập ăn dặm lần đầu tiên

Dụng cụ bảo quản khi tập cho bé ăn dặm: với cha mẹ bận rộn; việc chuẩn bị trước đồ ăn dặm cho bé rất thuận tiện. Do đó, hãy mua các khay bảo quản đồ ăn dặm của con; đồng thời, tham khảo cách trữ đông rau củ quả ăn dặm cho bé.

khay ăn dặm cho trẻ

Một ghế ngồi ăn dặm (nếu bé đã ngồi vững); bộ bát; muỗng; cốc uống nước và túi ăn dặm dành cho các bé ăn dặm kiểu tự chỉ huy (BLW – baby led weaning). Tất cả những điều này sẽ giúp bé cảm thấy vui khi mẹ tập ăn dặm lần đầu tiên cho bé.

2.2 Thực phẩm tốt cho ngày đầu tiên ăn dặm

Trong giai đoạn đầu tập ăn dặm, đặc biệt là trong lần đầu; mẹ nên ưu tiên cho bé ăn bột, rồi sau đó mới chuyển sang cháo và dần dần ăn cơm nát. Theo đó, mẹ có thể cân nhắc những lựa chọn sau:

Bột vị ngọt: Bữa ăn ở giai đoạn 6-7 tháng, mẹ chỉ nên tập cho bé ăn 1 cữ trong ngày với bột ăn dặm là bột ngọt. Mẹ có thể chọn bột gạo, rau xanh, dầu ăn (dầu óc chó, dầu oliu cho bé ăn dặm).

Bột vị mặn: Từ 7-9 tháng, cha mẹ có thể cho bé ăn dặm 2 bữa trên ngày với bột mặn có bổ sung thêm chất đạm (thịt, cá,…). Các thành phần bột gạo, rau xanh, dầu ăn vẫn có thể áp dụng như trước. Với giai đoạn này, cha mẹ có thể làm thêm bánh flan cho bé ăn dặm để bổ sung sắt và kích thích khẩu vị cho trẻ.

Cháo ăn dặm: Bắt đầu từ giai đoạn 8-9 tháng, bé cần được ăn dặm 2-3 bữa cháo trong một ngày; để hấp thu dinh dưỡng đầy đủ nhất. Đối với cháo, cha mẹ có thể không cần xay nhuyễn thức ăn như bột mặn mà chỉ rây thức ăn để có độ thô phù hợp với lứa tuổi của bé.

2.3 Có nên nêm gia vị trong thức ăn dặm của bé?

Cha mẹ không nên dùng muối, đường hay bột ngọt để nêm đồ ăn dặm cho bé; vì có thể gây ảnh hưởng đến thận của trẻ. Nếu gia đình muốn nêm nếm thức ăn; hãy sử dụng các gia vị an toàn cho bé từ 6 – 12 tháng tuổi.

2.4 Liều lượng tập cho bé ăn dặm lần đầu tiên

Trong lần đầu tiên tập ăn dặm cho bé đúng cách, mẹ chỉ nên cho con ăn khoảng 113g thực phẩm. Tương đương với một muỗng cà phê lúc đầu; rồi sau đó từ từ tăng lên một muỗng canh.

Gia đình có thể tham khảo công thức: 40g bột gạo, 20g rau xanh (xay nhuyễn), 10g dầu ăn (mè, oliu); và đối với bột mặn mẹ thêm 20g chất đạm (thịt, cá, trứng).

2.5 Khung giờ cho bé ăn dặm lần đầu

Thời gian trong ngày mẹ nên bắt đầu từ bữa sáng để tập ăn dặm cho bé lần đầu tiên. Vì sau một đêm dài khiến bụng bé đói sẽ thèm ăn hơn; vì thế bé sẽ hào hứng hơn. Đừng cho bé ăn dặm khi bé đang bệnh, sốt; hay bỏ bú; hoặc khi bụng đang no.

Ngoài ra, cách tập ăn dặm lần đầu tiên dễ nhất là cho bé bú một ít sữa mẹ trước; sau đó chuyển sang nửa muỗng thức ăn rất nhỏ và cuối cùng là với sữa mẹ nhiều hơn. Điều này sẽ ra sự thú vị khi bé được bú mẹ với trải nghiệm mới của việc ăn bằng muỗng.

3. Nguyên tắc trong cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên

3.1 Chỉ cho bé ăn khi bé có nhu cầu

Cách tập bé ăn dặm lần đầu tiên dễ dàng nhất là mẹ nên để ý khi bé thực sự rất thèm ăn với các dấu hiệu như:

  • Nhìn theo thức ăn.
  • Hoặc khi bé có thể ngồi tốt.
  • Tóp tép miệng khi thấy người lớn ăn.
cách cho be an dặm lần đầu tiên
Cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên: Chỉ cho bé ăn khi đói

3.2 Không ép bé ăn

Để tập ăn dặm lần đầu đúng cách và không gây sợ hãi cho bé; mẹ không nên o ép con ăn cho bằng được. Nếu bé khóc hoặc quay đi khi cho bé ăn, mẹ có thể thử tập cho bé ăn trong 1 hoặc 2 tuần sau đó.

3.3 Hãy kiên trì, kiên nhẫn với con

Khi chọn thức ăn cho bé, nếu con không thích phun ra, mẹ nên cho bé thử lại lần khác. Mẹ không nên bỏ cuộc sẽ dẫn tới việc bé kén thức ăn sau này. Thống kê cho thấy, để trẻ có thể làm quen thức ăn mới; trung bình mẹ có thể phải cho bé thử 5-10 lần. Hãy kiên nhẫn mẹ nhé!

3.4 Cân bằng giữa sữa mẹ và thức ăn dặm

Sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng chính và tốt nhất cho con ở thời điểm này. Vì sữa mẹ là nguồn kháng thể tốt nhất giúp cho con có sức đề kháng cao.

Nếu mẹ đột ngột giảm hẳn việc cho bú mà chỉ tập trung vào việc ăn dặm; mẹ sẽ có thể làm tổn thương tinh thần của con. Nên cho con bú mẹ tốt nhất đến khi bé đủ 1 tuổi; tham khảo bảng ml sữa chuẩn theo từng tháng để biết liều lượng bú sữa thích hợp.

Thông thường, ở giai đoạn đầu khi vừa chuyển tiếp từ việc bú mẹ hoàn toàn sang ăn thực phẩm rắn; mẹ nên ưu tiên cho bé ăn dặm bằng dạng bột nhuyễn mịn; vì lúc này hệ tiêu hóa của bé vẫn còn rất non nớt và nhạy cảm.

3.5 Thời gian biểu cụ thể cho việc ăn dặm của con

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, khi bé ăn dặm lần đầu tiên cũng là lúc mẹ nên xây dựng một thời gian biểu cụ thể.

Mẹ nên có một chế độ ăn dặm chi tiết gồm: thành phần dinh dưỡng trong mỗi bữa ăn; thức ăn gì nên ưu tiên nên hạn chế. Cùng với đó mẹ lưu bảng theo dõi chiều cao và cân nặng của bé qua từng tháng tuổi.

3.6 Biết dừng đúng lúc

Mẹ nên quan tâm tới dấu hiệu khi bé đã no như: ngậm miệng lại khi mẹ đưa muỗng đến gần; phun thức ăn hoặc quay mặt đi… Bên cạnh đó, khi thấy bé có biểu hiện nôn mửa; tiêu chảy hoặc phát ban; mẹ cũng nên tạm dừng việc cho trẻ ăn dặm lại.

Khi áp dụng cách cho bé ăn dặm lần đầu tiên, mẹ chỉ giới thiệu cho bé một lượng rất nhỏ thức ăn. Không vì thấy bé ăn ngon miệng mà mẹ cố “nhồi nhét” khiến bé cảm thấy sợ việc ăn uống. Hãy để mỗi bữa ăn của con là một niềm vui mẹ nhé!

3.7 Ưu tiên hương vị tự nhiên

Tập cho bé ăn dặm giai đoạn đầu chủ yếu giúp trẻ làm quen mùi vị thực phẩm. Vì vậy, mẹ không nên nêm nếm muối, đường hay bột ngọt. Hơn nữa, các loại gia vị này cũng không tốt cho sức khỏe trẻ nếu dùng sai cách.

Hành trình cho bé ăn dặm lần đầu tiên vượt qua dễ dàng hay gian nan tùy thuộc rất nhiều vào mẹ. Miễn mẹ kiên trì và nắm vững 8 nguyên tắc trên đây, việc ăn dặm sẽ không thể làm khó mẹ. Hy vọng những cách tập cho bé ăn dặm lần đầu tiên hữu ích đối với mẹ!

Các bài viết của MarryBaby chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Nguồn tham khảo

1. Feeding your baby: 1–2 years
https://www.unicef.org/parenting/food-nutrition/feeding-your-baby-1-2-years
Ngày truy cập: 25.05.2023

2. Feeding Your Baby: The First Year
https://my.clevelandclinic.org/health/articles/9693-feeding-your-baby-the-first-year
Ngày truy cập: 25.05.2023

3. Japan–France–US comparison of infant weaning from mother’s viewpoint
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3379788/
Ngày truy cập: 25.05.2023

4. Feeding your baby: 6–12 months
https://www.unicef.org/parenting/food-nutrition/feeding-your-baby-6-12-months
Ngày truy cập: 25.05.2023

5. Add Herbs and Spice to Baby Food
https://foodandnutrition.org/blogs/stone-soup/add-herbs-spice-baby-food/
Ngày truy cập: 25.05.2023

x