Phá tổ ong, học sinh nhập viện cấp cứu. Xử trí thế nào khi bị ong đốt?

Vỡ tổ, đàn ong đốt nhóm học sinh trường THPT Thanh Chương 1 (huyện Thanh Chương, Nghệ An) và người dân đứng gần đó. Sau khi xảy ra vụ việc, giáo viên trong trường chuyển tất cả nạn nhân tới Bệnh viện đa khoa huyện Thanh Chương điều trị. Các bác sĩ tại đây tích cực cứu chữa các em. Có 2 trường hợp phải theo dõi tại khu vực hồi sức chống độc, thở ô xy để giải độc tố trong cơ thể.

Cơ chế gây độc của nọc ong

Nọc ong có các chất độc gây tổn thương cho người gồm:

• Độc tố Melittin gây đau, gây tan máu và làm cho các tiểu cầu ngưng kết với nhau
• Chất melittin phá huỷ màng tế bào
• Men phospholipase A2 làm tan hồng cầu
• Chất Peptide làm thoái hoá các hạt của bạch cầu hạt ưa kiềm, giải phóng histamin gây dị ứng, sốc phản vệ
• Men Hyaluronidase, có tác dụng phân huỷ acid hyaluronic của tổ chức liên kết làm cho nọc độc của ong dễ lan khắp cơ thể nạn nhân
• Chất Apamine gây độc với thần kinh, tác dụng mạnh trên tuỷ sống, gây tăng kích thích, co thắt cơ, co giật
• Các chất : histamine, serotonin, catecholamin, kinin: gây đau, gây viêm, gây các triệu chứng tại vết đốt, thúc đẩy sự hấp thu các kháng nguyên trong nọc ong… Xử trí thế nào khi bị ong đốt?

Việt Nam mỗi năm có nhiều trường hợp ong tấn công, gây nhiễm độc và tử vong cho con người. Có rất nhiều loại ong gây nhiễm độc như ong vò vẽ, ong bắp cày, ong mật…

Ong đốt thường để lại kim và túi chứa nọc độc trên da vị trí đốt. Phản ứng dị ứng do ong đốt được chia làm 4 mức độ:

• Mức độ: Phản ứng ngứa, đau buốt tại vị trí đốt
• Mức độ 2: Phù mạch hoặc mề đay toàn thân
• Mức độ 3: Co thắt phế quản
• Mức độ 4: Gây sốc phản vệ và tổn thương nhiều cơ quan

Thông thường, ong không tấn công con người. Nhưng vô tình tiếp xúc, hoặc bị phá tổ, ong có thể kích động và tấn công rất khốc liệt. Theo Trung tâm chống độc, người dân nên tránh tiếp xúc với tổ ông, tránh chọc phá tổ ong.

Khi đi vào rừng, các khu vực nuôi ong, tránh mặc quần áo màu sắc sặc sỡ. Nước hoa, dầu gội đầu, các mỹ phẩm có mùi thơm ngọt không nên dùng. Nếu tiếp xúc ong, cần trang bị trang phục chuyên dụng.

Thông thường, người chịu 10 mũi đốt của ong đã làm nhiễm độc cơ thể. Khi ong tấn công, không nên chạy sẽ thu hút ong tấn công mạnh hơn. Nên ngồi im, hoặc nằm im không cử động. Có thể dùng khói để xua đuổi ong, hoặc dùng bình xịt có mùi khó chịu.

Nếu bị tấn công, nên tìm mọi cách trung hòa axit có trong nọc độc ong. Cách này giúp giảm nhẹ độc tính của vết đốt, kéo dài cơ hội sống và tìm đến các cơ sở y tế để điều trị.

Cách sơ cứu khi bị ong đốt

Trẻ em hiếu động, rất dễ bị ong tấn công. Bạn nên hướng dẫn trẻ nhanh chóng rời khỏi nơi có ong. Dùng nhíp gắp ngòi ong ra khỏi vùng da bị đốt. Sau đó, áp dụng các cách sơ cấp cứu sau đây ngay lập tức, không để đến khi vết đốt sưng to, ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ.

Ngay lập tức khều hoặc gắp nọc ong đốt, sau đó tiến hành các phương pháp sơ cứu khác

Bôi mật ong

Theo mẹo vặt dân gian, mật ong là phương thuốc điều trị ong đốt hiệu quả. Khi trẻ bị tấn công, bạn chỉ cần gắp ngòi ong ra khỏi da, sau đó bôi chút mật ong lên vùng bị đốt.

Mật ong có tính kháng viêm kháng khuẩn, giúp giải nọc độc ong, giúp vết đốt đỡ sưng tấy.

Kem đánh răng

Nếu không có sẵn mật ong trong nhà, bạn có thể bôi kem đánh răng lên nốt đốt. Kem đánh răng có tính kiềm nhẹ sẽ giúp trung hòa tính axit của độc nọc ong, do vậy có tác dụng giải độc. Vết thương sẽ bớt sưng đỏ.

Baking soda

Nọc ong có 2 tuyến độc, một chứa axit, một chứa kiềm. Baking soda có khả năng trung hòa cả hai chất hóa học này. Khi bị ong đốt, bạn trộn baking soda với ít nước, bôi lên vùng da bị đốt và băng lại.

Vôi

Bôi vôi lên vết ong đốt là bài thuốc được lưu truyền phổ biến nhất trong dân gian. Nếu không có vôi, bạn có thể thay bằng bột than. Các chất này có tính khử độc tốt. Chỉ cần trộn với ít nước, đắp lên vết thương rồi băng lại, bé yêu của bạn sẽ đỡ đau nhức.

Một số loại lá cây

Các loại lá cây như tràm, hoa oải hương, bạc hà… có tác dụng giảm sưng đau. Bạn cũng có thể dùng tinh dầu các loại lá này bôi lên vết đốt.

Bạn cũng có thể sử dụng lá tươi như tía tô, lá hẹ, rau dền… vò nát, xát vào nốt đốt. Cách này cũng giúp giảm sưng đau khi bị ong đốt.

Sơ cứu sẽ giúp hạn chế nọc độc của ong tác động tới sức khỏe, giảm bớt lượng độc tố về tim. Hy vọng, bài viết đã cung cấp kiến thức y  khoa, phần nào giúp bạn bảo vệ con trong trường hợp trẻ bị ong đốt.