Bệnh tự kỷ ở trẻ em, thách thức nhận biết và chữa trị

Bệnh tự kỷ ở trẻ em là gì?

Người ta vẫn đang giả định rằng nguyên nhân trẻ bị tự kỷ có thể do di truyền và có sự phối hợp yếu tố gen. Sự bất thường về gen ảnh hưởng đến chức năng của não cộng thêm yếu tố tác động của môi trường. Do đó, các yếu tố môi trường như chất độc, nhiễm virus, sự chăm sóc, tương tác của cha mẹ… chỉ là những “giọt nước tràn ly” trong các nguyên nhân trẻ bị tự kỷ, gây ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển của trẻ.

Các bậc cha mẹ có con bị hội chứng tự kỷ đừng vội trách mình và sống trong dằn vặt vì sự quan tâm chưa đúng mức đến con. Thay vào đó, cha mẹ cần gần gũi và quan sát những cử chỉ, hành động theo độ tuổi của con để nhận ra dấu hiệu trẻ tự kỷ và có can thiệp phù hợp.

Nếu con chẳng may có dấu hiệu trẻ tự kỷ, bạn hãy cùng con trải nghiệm bằng các phương pháp khoa học để con phát triển. Thực tế, nhiều ông bố, bà mẹ thành công trên hành trình giúp trẻ tự kỷ phát triển bình thường bằng lòng yêu thương và tri thức hiện đại.

Dấu hiệu nhận biết bệnh tự kỷ ở trẻ em

Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết con bạn có mắc chứng bệnh tự kỷ ở trẻ em hay không.

5 dấu hiệu phát hiện sớm bệnh tự kỷ ở trẻ em

Việc chẩn đoán trẻ có mắc bệnh tự kỷ hay không thường được tiến hành khi bé 18 tháng trở lên (phổ biến là 22 tháng). Nhưng cha mẹ có thể tự phán đoán từ khi bé 6 tháng tuổi và theo dõi những dấu hiệu này khi con trên 1 tuổi.

Các dấu hiệu của hội chứng của trẻ tự kỷ thường xuất hiện sớm từ những năm đầu đời, đây cũng là khó khăn giúp bạn khó phân biệt được đâu là tự kỷ, đâu là phát triển thể chất của bé. Tuy nhiên, trong khoảng thời gian này, bạn hãy dành thời gian cho bé nhiều hơn để chăm sóc và quan sát, phát hiện đúng. Khi thấy có những dấu hiệu của tự kỷ, bạn nên đưa bé đến các nhà chuyên môn (bác sĩ nhi, nhà tâm lý học, bác sĩ tâm thần…) để chữa trị kịp thời giúp bé hòa nhập với xã hội như người bình thường.

Khi trẻ 1 tuổi, trẻ không biết chỉ trỏ, không biết gọi “ba”, “mẹ”, hoặc người khác gọi trẻ không quay lại, không giao tiếp mắt, không khoe đồ chơi với cha mẹ, không thích chơi với người khác.

Các triệu chứng khác như bé ít tạo ra sự chú ý với người lớn, có những hành động lặp đi lặp lại như làm cứng cánh tay, bàn tay hoặc bàn chân; hay xoay tay trên cổ tay của mình; tư thế đứng và ngồi của bé có gì đó khác lạ so với bạn cùng lứa, bé rất ít khi cười; mắt kém linh hoạt…

Mới đây, các nhà khoa học thuộc trường Đại học Warwick ở Convetry, Anh vừa công bố một kết quả đáng mừng: Có thể chuẩn đoán sớm bệnh tử kỷ ở trẻ em nhờ việc xét nghiệm nước tiểu và máu.

Phát hiện này có thể giúp chẩn đoán và can thiệp sớm hơn bệnh tự kỷ. Trẻ em bị tự kỷ có mức độ oxy hóa cao hơn được gọi là dityrosine (DT) và một hợp chất được gọi là sản phẩm cuối glycation tiên tiến (AGEs).

Trẻ bị tự kỷ có chữa được không?

♦ Can thiệp khi trẻ bị tự kỷ bằng phương pháp Tây y

1. Phương pháp y học

Thuốc có tác dụng kiểm soát được những biểu hiện của bệnh. Việc cung cấp đầy đủ các vitamin cần thiết cũng như cân bằng chế độ ăn sẽ giúp trẻ giảm được các chấn động ở hệ thống thần kinh. Bên cạnh đó, các thuốc chống suy nhược và thuốc bổ thần kinh cũng giúp trẻ ổn định.

2. Tâm vận động

Mục đích của phương pháp này là: Vận động sẽ giúp hệ thần kinh nhanh nhạy và tác động đến phát triển tâm lý, vận động về cơ thể càng tăng thì vận động về tâm lý tăng theo; phát triển vận động sẽ dần phát triển tâm lý. Những trẻ đang gặp các vấn đề khó khăn về tâm lý sẽ được hướng đến những hoạt động tâm lý có ý nghĩa, tăng khả năng hợp tác của trẻ.

3. Chỉnh âm và trị liệu ngôn ngữ

Đây là phương pháp phổ biến nhất hiện nay, có từng giáo trình riêng phù hợp với bệnh của từng trẻ. Theo các chuyên gia âm ngữ trị liệu, nếu trẻ tự kỷ biết nói sẽ rất tốt cho tiến triển của bệnh sau này.

4. Giáo dục đặc biệt

Ở các nước phát triển, phương pháp dạy đặc biệt cho trẻ tự kỷ là điều thông thường vì trẻ có nhiều khiếm khuyết so với trẻ bình thường khác về trí tuệ, giao tiếp, xúc cảm, tình cảm, ngôn ngữ…

Ngay sau khi chuẩn đoán, bác sĩ chuyên môn sẽ đưa ra phương pháp. Việc giáo dục trẻ tùy thuộc vào khả năng nhận thức và hành vi của trẻ. Thông qua giáo dục sẽ giúp trẻ có kỹ năng hòa nhập cộng đồng, tăng cơ hội đi học như những trẻ bình thường khác.

5. Phương pháp nhóm

9. Liệu pháp tâm lý, cách dạy trẻ tự kỷ

Một lưu ý với trẻ tự kỷ là trẻ thường bắt chước hành động của người khác một cách vô thức hoặc trẻ có thể bị bạn bè lợi dụng để sai khiến, dẫn đến vi phạm nội quy nhà trường. Do đó, khi trẻ được chẩn đoán tự kỷ, cha mẹ cần có giấy chứng nhận của bác sĩ về tình trạng của trẻ như một cách bảo vệ con, để bé tiếp tục được đi học.

Phan Anh-Cát Phương